TEKNEYE GELİRKEN BİLİNMESİ GEREKENLER
KIYAFET
Teknelerde yer sorunu olduğundan seçilecek bavul veya çantanın yassılaştırılabilir (collapsible) tarzda, yani yumuşak (veya gemici torbası benzeri) olması daha uygundur. Evdeki küçük çanta teknede kocaman olur.
Yaz gezilerinde şort ve tişört dışında bir giysiye nadiren ihtiyaç olduğu, genellikle getirilenlerin çoğunun hiç giyilmeden geri götürüldüğü tecrübelerle sabittir.
Günün serin saatlerinde giyilmek üzere sıcak tutan ama nem tutmayan, tercihen ‘polar’ cinsi bir giysi, bir de yağmurluk getirilse iyi olur.
Şapka en gerekli giysilerden biridir. En sık denize uçan malzeme olduğundan yedekli veya bağcıklı olması uygundur.
Ayakkabı seçimi dikkat ister. Altı siyah veya renkli olmamalı,tekneyi çizmeyecek, yumuşak ve kaymayan spor ayakkabılar tercih edilmelidir. Çıplak ayakla teknede bulunanlar genellikle tekneden yaralı ayakla ayrılırlar. Bunun haricinde (ayrı) bir yürüyüş ayakkabısı olmasında büyük fayda vardır. Bu ayakkabı tekneye binerken mutlaka çıkarılır.
Yazın yüksek faktörlü güneş kremleri ve nemlendiriciler unutulmamalıdır. Sprey olanlar rüzgârla uçarak sizi değil tekneye yağlar.
Cep telefonunuzu şarj edebilmek için çakmaklığa takılan araba tipi basit şarj aletlerinden alınabilir.
Devamlı kullandığınız ilaçları ve her ihtimale karşı bulantı önleyici bir ilacı yanınıza alabilirsiniz.
Unutulduğunda eksikliği en fazla hissedilen şeylerden biri kitaplardır.
TEKNEDE EMNİYET
Yelkenli teknelerde seyir sırasında oturulacak yerin bile önemi vardır. Nerelere tutunabileceğinizi, tramola veya kavança sırasında nelere dikkat etmeniz gerektiğini kaptan anlatmayı unutsa bile siz sormayı ihmal etmeyiniz.
Güvertede, özellikle seyir sırasında ayakkabısız dolaşmayınız. Sallanan bir zeminde düz yürümek bile zor olduğundan, ayağınızı güverte üzerindeki bir çıkıntıya vurmanız ve yaralanmanız mümkündür. Bu nedenle oluşan parmak kırıkları, tırnak kalkmaları hiç de nadir değildir.
Yapmanız istenmeyen bir şeyi, hele nasıl yapıldığını da tam olarak bilmiyorsanız sormadan yapmayınız.
Örneğin bir halatın nasıl tutulması gerektiğini veya vinç ve makaralara ellerin sıkıştırılmaması için ne yapılacağını öğrenmeden yardım etmeye kalkmayınız.
Hiçbir şeyi zorlamayınız. Zorlanan çoğu şeyde bir çapariz (sıkışma, taklıma) vardır ve devam edilirse kırılmalar veya yırtılmalar olabilir, sormaktan ve yardım istemekten çekinmeyiniz.
Bir tekne üzerine veya bir rıhtıma yanaşırken oluşacak çarpışmaları önlemek için el ve ayakları kullanmayınız. Elimizde hazır tuttuğumuz fazladan bir usturmaçayı araya koymak çok daha emniyetli ve etkili bir yöntemdir. Tekne ortamında birçok yük beklediğimizin çok üstündedir.
Can yeleklerinin yerini, nasıl kullanacağınızı öğrenip kaptan istediğinde itirazsız takmanız gerekir. ( Gece seyirlerinde mutlaka!...) Denize düşerseniz ne yapmanız gerektiğini sorunuz. (Düşmeden önce )... Tekneye doğru yüzmeye çalışmak yerine etrafınızda bir can yeleği, can simidi, bayraklı veya ışıklı işaret görüyorsanız ona doğru yüzünüz. Aksi taktirde sırtınızı dalgalara dönüp, giyisilerinizin kol, yaka ve paçalarını daraltarak hareketsiz bekleyiniz. Kollarınızı ve bacaklarınızı karnınıza toplamak ısı kaybını azaltacaktır. ( Anne karnındaki pozisyon ). Can yeleğinize takılı ışık varsa karanlıkta yakınız, düdük varsa yerinizi belli etmek için kullanınız. Denize başkası düştüğünde neler yapmanız gerektiğini öğreniniz. Anlatılmadıysa en azından bir can simidi veya can yeleğini hemen düşene doğru atınız. “Denize adam düştü” diye bağırarak teknedekileri uyarınız. Mümkün olduğunca denize düşeni gözden kaybetmemeğe çalışınız. Kaptan denize düşerse paniğe kapılmadan neler yapmanız gerektiğini öğreniniz. Tekne otopilottayken nasıl çıkarılacağını, gaz kolunun nasıl boşa alınabileceğini anlatılmadıysa sorunuz.
Yangın söndürücülerin yerlerini ve nasıl kullanılacaklarını öğreniniz.
Özellikle tekne içinde sigara içmeyiniz, yangına sebep olabilirsiniz. (En azından akülerden çıkan gazlar yanıcı ve patlayıcıdır). Dış mekânda da ateşi veya külü uçarak yanınızdakini veya kaptanı (vay halinize) rahatsız edebildiği gibi yanıklara ve yangınlara sebep olabilir. Gece denize atıyorum diye botun içine atılan sigara izmaritlerinin verebileceği zararı düşünün.
Güneş yağı sürdükten sonra altlınıza bir şey sermeden yatmayın. O bölgedeki kayganlık kazalara sebep olabilir.
Hiçbir bağı sormadan çözmeyiniz ve kullanılan halatlar üzerine çalışmak için attığınız düğümleri sonradan mutlaka çözünüz.
Mayonuzu ve havlunuzu nereye asabileceğinizi iyi belirleyiniz ve seyirden önce alınız, kaptana ait olanlar hariç!!..
İki bağı iyi öğrenmekte fayda vardır. İki halatı birbirine bağlayacak bir bağ (örneği camadan veya sancak!) ve bir halatı bir halkaya veya babaya bağlayacak bir bağ (örneğin izbarço) öğrenilebilir. Bir halatın koç boynuzuna nasıl voltalanacağı, en azından geçici olarak nasıl tutulacağı (aganta) bilinmelidir.
Zorunlu halerde gerekebileceğinden motoru çalıştırma, stop etme, boşa alma, ileri verme ve tornistan yapma öğrenilirse çok iyi olur. Kontak anahtarının yerini değiştirmeyiniz. Acil durumda bulunamazsa acı sonuçlar doğurabilir.
Dalgalı denizlerde havuzluktan tekne içine inerken geri geri inmek ve kenardaki tutamaklara sıkıca tutunmak düşme olasılığını azaltır. İndiğinizde bile tutunacak yeni bir yer bulmadan bir öncekini bırakmayınız. (Güvertede de geçerli bir kural). Üç nokta prensibi.
Kendi kamaranızın lumbozlarını seyre çıkarken, tekneyi yıkarken veya yağmurda kapatmayı unutmayınız. Sadece kaptan açık bırakabilir, ama siz yine de (fırça yemeyi de göze alarak) hatırlatsanız birçok eşya ıslanmaktan kurtulur.
Telefon ve kamera gibi suyla geçimsiz malzemelerinizi ıslanabileceği yerlerde bırakmayınız, tekne yıkanmadan önce kaldırmayı unutmayınız.
Seyre çıkmadan önce kamaranızdaki veya salondaki düşebilecek eşyalar neta edilmeli, yani uygun şekilde kaldırılmalı, dolap kapakları kapatılmalıdır.
Harita masasının üstüne eşya koymayınız, kaptan koymuşsa elinizi dahi sürmeyiniz.
Deniz merdiveninin ucundan kendinizi denize atmayınız. Bunlar genellikle zayıf olduğundan zarar görebilirler ve denize
düşebilirsiniz (Düşmeseniz bile kaptan atar).
Telsiz kullanımı hakkında bilgi edininiz.
Yangın tüplerinin yerleri ve nasıl çalıştıkları öğretilmelidir. Hangi yangın türüne hangi tüple müdahale edilmesi gerektiği
öğrenilmelidir.
SAĞLIK ÖNERİLERİ VE SU KULLANIMI
Öğle saatlerinde gölgede kalınız, bu şekilde bile yanılabileceğim unutmayınız.
Bol sıvı, özellikle su içmeyi unutmayınız, rüzgârla terlendiği fark edilmeden sıvı kaybı olacaktır. İdrar rengi koyulaşıyorsa az sıvı alıyorsunuz demektir.
Teknelerde sınırlı miktarda (200- 400 İt.) tatlı su olduğundan kullanırken mümkün olduğunca cimri davranılnmalıdır. (Evinizde üç günlük su kesintisi olduğunda uyguladığınız tedbirler baz alınabilir). Örneğin her denizden çıkıldığında bol su kullanarak duş yapılamaz.
Bulaşıklar ayak pompasıyla bol tuzlu su çekilerek durulanıp sadece tuzunu akıtmak için tatlı sudan geçirildiğinde oldukça ciddi oranda tasarruf sağlanmaktadır. Özellikle sebzeler deniz suyuyla yıkanabilir. Patates, yumurta, ahtapot gibi haşlamalar deniz suyuyla yapılabilir.
TUVALET KULLANIMI
Tekne tuvaletleri evlerdekinden oldukça farklıdır. Tekne tuvaletine tuvalet kağıdı dahil hiçbir şey atılmaz.Tuvalete utangaç bir arkadaşımız girdiğinde gürültülü bir müzik konarak işi kolaylaştırılmalıdır. (Kamara duvarları çok incedir.) Bu yüzden gaz yapacak yiyecekler yenirken aşırıya kaçılmamalıdır.Farklı tuvalet tipleri olduğundan her tekneninkinin özellikleri sorulup öğrenilmelidir.
Bazısında su çekme kolu açık konumda bırakılırsa deniz suyu dolmaya devam ettiği halde bazısında böyle bir sorun
olmaz.Temizlemek için nasıl olsa deniz suyu kullanılıyor diye bol bol su çekilirse pis su deposu çok kısa sürede dolabilir ve boşaltmak için demir alıp açığa çıkmak gerekir. Tuvalette işiniz bittiğinde tuvalet çanağı içinde az miktarda temiz su kalmalıdır yoksa koku yapar. Uzun bir süre kullanılmayacaksa bunun tatlı su olmasında fayda vardır çünkü deniz suyundaki mikroskobik canlılar zamanla kokuya sebep olabilirler. Ya dadoğayı kirletmeyen ? tuvalet dezenfektanları kullanılabilir. Çamaşır suyu ve kuvvetli asitler zararlı olabilir.Tuvalet kullanıldıktan sonra sprey ile ilaçlanarak temizlenmelidir. Oturarak kullanılmalıdır. ( erkekler tuvaletlerini daima oturarak yapmalıdır )
ELEKTRİK KULLANIMI
Yelkenli teknelerde motor küçüktür ve genellikle jeneratör yoktur. Kısıtlı miktarda üretilebilen enerji akülerde depolanır ve evlerdeki gibi bonkörce harcanırsa motoru çalıştırırken bile problem yaşanabileceği unutulmamalıdır.
Işıklar gerekmedikçe yakılmamalı, işi bittiğinde söndürülmelidir.
Teknedeki elektrik canavarı buzdolabıdır. Kapağı çok kısa sürelerle açık tutulmalı, bir şey ararken olabildiğince hızlı
davranılmalıdır. Ne kadar hızlı davranırsanız davranın kaptan asla memnun olmaz, kapak her açıldığında: "Çabuk kapat, elektrik harcaması, aküler, vızır-cızır..." sesleri kapağı değil, kaptanı yağlamakla kesilir. Marketten içecek satın alırken buzdolabında olanlar tercih edilirse soğutma işlemi kısa sürer. Akabilecek yiyecekler mutlaka sızdırmaz kaplara konmalıdır. Akan sıvılar hem koku yapar hem de soğutmayı güçleştirir.
ÇÖP VE ÇEVRE KİRLİLİĞİ
Denize kendinizin ve balıkların yiyemeyeceği ya da görüntü kirliliği yapabileceğini düşündüğünüz (mümkünse hiç) bir şey atmayınız veya dökmeyiniz.
Çevre için zararsız da dense sabun ve deterjan kullanımını mümkün olabildiğince azaltınız. (TURMEPA ürünleri önerilir.) Deniz üzerinde sesin çok kolay iletildiğini bilerek gürültü konusunda olabildiğince dikkatli olunuz, müzik dinliyorsanız mümkün olduğunca alçak sesli ve kaptanın zevkine uygun olmasına dikkat ediniz. Özellikle manevralar sırasında müziği kapatmak komutların duyulması açısından zorunludur.
Son yıllarda giderek popülerleşen mavi yolculuk doğa ile bütünleşmek, berrak denizlerin tadını çıkarmak ve çeşitli su sporları aktivitelerini deneyimlemek için ideal bir tatil alternatifidir. Siz de bu yaz mavi tur tatili organize ederek şehrin kalabalığından uzak, sevdiklerinizle baş başa geçireceğiniz bir tekne tatili yapabilirsiniz. Bu yazımızda mavi tur ve tekne kiralama deneyimini ilk kez yaşayacak olan okurlarımıza çeşitli önerilerde bulunacağız! Hedefimiz sizin kolay, konforlu ve güvenli bir yolculuk geçirmeniz! Haydi başlayalım.
Mavi tur seçiminizi yapmadan önce ilk olarak gulet, yelkenli, motoryat ve katamaran kiralama seçenekleri arasından tercihinizi yapmalısınız. Örneğin; gulet ve motoryat tipi tekneler mürettebatlı olarak kiralanabilir. Mürettebat, tekne içindeki tüm teknik işleri, tekne temizliğini ve yemek hazırlığını üstlenir ve tatil boyunca sizlere eşlik eder. Yelkenli ve katamaran tipi teknelerde ise mürettebat talep edilmesi durumunda ekstra olarak ücretlendirilir.
Gulet ve katamaranlar geniş gövdeli tekneler olduğundan güverte kısmında size rahat ve konforlu bir alan sunar. Yelkenli ve motoryatlar ise hız için tasarlandığından daha dar gövdeye sahiptir. Eğer kalabalık bir grupla mavi tur tatiline çıkıyorsanız gulet veya katamaran tipi teknelerden birini tercih etmenizi öneririz!
Türkiye’de mavi tur denildiğinde Göcek, Marmaris, Fethiye ve Bodrum limanları ön plana çıkar. Sessiz ve dingin bir mavi yolculuk düşünüyorsanız Göcek rotasını, yemyeşil doğanın tadını çıkarmak istiyorsanız Marmaris rotasını, hareketli bir tatil deneyimi yaşamayı tercih ediyorsanız Bodrum rotasını tercih edebilirsiniz.
Tatiliniz boyunca birçok güzel manzarayla karşılaşacağınız için mutlaka bir dijital kamera veya iyi fotoğraf çekebilen bir cep telefonuyla tatile çıkmanızı öneririz. Böylece sevdiklerinizle birlikte beğendiğiniz yerlerde fotoğraf çekilebilir ve tatilinizi unutulmaz bir anıya dönüştürebilirsiniz.
Mavi yolculuklarda bavullarınızı çok fazla kıyafet ile doldurmanıza gerek yoktur. Büyük bavullar kamaralarda fazla yer kaplayacağı ve hareket alanınızı kısıtlayacağından katlanabilir yumuşak çantaları tercih etmenizi öneririz. Zamanınızın çoğunu mayo, bikini ya da şort gibi rahat kıyafetlerle geçireceğiniz için ufak bir çanta yeterli olacaktır.
Unutmamanız gereken başlıca şeyler: Yedek mayo, terlik, güneş gözlüğü, güneş kremi, spor ayakkabı, şnorkel, deniz gözlüğü, tıbbi malzemeler ve sinek kovucu losyon.
Mavi tur tatiliniz esnasında farklı koylara demir atıp çevreyi kısa yürüyüşler yaparak keşfedebilir ve bölgedeki tarihi kalıntıları ziyaret edebilirsiniz. Bunu göz önünde bulundurarak yanınıza trekking tipi ayakkabılar ve serin havalar için uygun kıyafetler almanızı öneririz. Geceleri güvertede uyumak isterseniz, mevsime bağlı olarak yanınızda uyku tulumunuzu getirmenizde fayda vardır.
Mavi yolculuk teknelerinin çoğunda arkadaşlarınızla oynayabileceğiniz tavla, satranç ve okey gibi masa oyunları bulunur. Bu sayede teknede geçirdiğiniz süreyi çok daha eğlenceli hale getirebilirsiniz.
Kısacası, mavi yolculuk sizin için her zamanki tatillerden farklı bir deneyim olacaktır. Doğa ile gerçek anlamda iç içe zaman geçirebileceğiniz bu tatilde eğlenerek ve bol bol dinlenerek unutulmaz günler geçirebilirsiniz.